ابروهای تیغ‌زده، موهای سیخ‌سیخی، شلوار و بلوزهای تنگ با مارک‌ها و شکل‌های عجیب، مانتوهایی که هیچ شباهتی به مانتو ندارند، شال‌های رنگی که فقط قسمت وسط سر را می‌پوشاند ، کفش شیطونکی، اُدکلن فرانسوی، لباس تنگ و زننده، ژل موهای مختلف، آرایش‌های غلیظ آنچنانی و....این تصاویر دختران و پسرانی است که هر روز در خیابان‌ها با آن مواجه هستیم. بعضی وقت‌ها به خاطر پوشیدن لباس‌های غیرمعقول یا اصلاح و آرایشی خاصی، بخصوص موی سر و صورت پسران آنقدر تعجب می‌کنید که چند ثانیه بهت زده می‌شوید. بعد از خود می‌پرسید چطور چنین چیزی ممکن است؟ و در پاسخ تنها یک حرف ممکن است بشنوید: مُد شده است!
پوشاک طبق تعبیر قرآن کریم از سوی خدا متعال به انسان هدیه شده است زشتی‌هایش را بپوشاند و باعث زیبائیش شود.1
بعضی از مفسرین در توضیح این آیه گفته اند لباس پاسخگوی سه نیاز انسان است:
الف: حفاظت از سرما و گرما
ب: حفظ عفت و شرم و حیا
ج: آراستگی2
اکنون که اصل لباس را هدیة الهی دانستیم مروری بر روایات نگاه اسلام به لباس را بر ایمان روشن‌تر می‌کند:
1ـ ظاهر لباس
زیبایی مستحب است، مناسب است انسان مؤمن از نعمتهایی که خدا در اختیار او قرار داده است به خوبی استفاده کند یکی از آن نعمتها که باعث زیبایی ظاهری می‌شود لباس است3، این زیبایی ظاهری تا جایی مورد تأکید قرار گرفته که مناسب است انسان مؤمن آراسته‌ترین باشد؛4 اما فخر فروشی و تبختر مخصوصاً با لباس، مورد نهی شدید قرار گرفته است. رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) درمورد مدل لباس‌ها فرمود :« هر کس در دنیا لباس شهرت بپوشد (لباسی غیر معمول که به خاطر آن انگشت نما شود) خداوند در روز قیامت جامۀ ذلّت و خواری بر او می پوشاند.»5 حضرت نهی می کرد که مردان، در لباس پوشیدن، خود را شبیه زنان سازند، و نهی می کرد که زنان، در لباس شبیه مردان شوند.»6
2 ـ تعداد لباس
آراستگی آنقدر مورد تأکید اسلام است که اجازه می‌دهد یک فرد حتی تا 30 دست لباس برای بیرون منزل خود داشته باشد و هر کدام را در موقعیت خاصی استفاده کند. شخصی از امام صادق علیه‌السلام می‌پرسد: داشتن 30 دست لباس چگونه است: حضرت می‌فرمایند: اسراف نکرده است. اسراف آن است که لباس میهمانی را در منزل بپوشی و ...7
3 ـ رنگ لباس
می دانیم که رنگ ها بیانگرخلق و خو،
احساسات و حالات درونی انسان می باشند؛ از این رو برای هر رنگی خواص و ویژگی هایی
ذکر گردیده است. رنگ ها عکس العمل های گوناگونی را در انسان بر می‌انگیزند. برخی
پیام آور شادی و نشاط، برخی پیام آور آرامش ، برخی پیام آور هیجان و کوشش و ...می
باشند.بدون تردید رنگ های روشن مانند سبز و یا سفید، پیام آور شادی و نشاط هستد؛
بدین جهت پرستاران در مواجهه با افراد بیمار و نیز در جشن ها و عروسی ها، از رنگ
روشن استفاده می کنند که پیام آور شادی و نشاط و عشق و محبت است.در اسلام توجه
زیادی به پوشیدن لباس های روشن شده است.پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله می فرماید: لباس سفید بپوشید؛ زیرا
برای شما لباسی زیباتر از سفید وجود ندارد.8 امیر مؤمنان علیه‌السلام بیشتر از این نوع رنگ استفاده می کرده اند.9
همچنین تنوع رنگهای مختلف سبز ، زرد، قرمز و... از زندگی معصومین علیهم‌السلام به ویژه در مورد کودکان گزارش شده است.10
4 ـ جنس لباس:
- کتان و پنبه از بین جنس‌ها مورد توجه بیشتری قرار گرفته است و در روایتی آمده است که کتان لباس پیامبران است و باعث رویش گوشت بدن می‌شود..11 لباس پنبه ای مورد علاقه ی پیامبر صلیاللهعلیهوآله بود، علی علیه‌السلام فرمود: لباس های پنبه ای بپوشید، چرا که آن، لباس پیامبر خداست.12 در مقابل از استفاده جنس پشم نهی شده است مگر در موارد ضرورت مثل سرما و ...
- با دقت در روایات به روایاتی می‌خوریم که روش پوشیدن لباس، و بیرون آوردن آن را نیز آموزش داده‌اند، آداب دوخت و دوز لباس را نیز اشاره کرده‌اند توجه به این آداب و عمل طبق آنها به مکلف یادآوری می‌کند که باید با برنامه زندگی کند و این توجه عامل رشد مادی و معنوی او خواهد شد.
برای مطالعه بیشتر در این زمینه می‌توانید به کتاب مرآة الکمال، ج1، ص 70 و کافی ج6، باب الباس و میزان الحکمه لباس مراجعه فرمائید.
پی نوشت‌ها:
1- اعراف 22 « یَا بَنِی آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَیْکُمْ لِبَاساً یُوَارِی سَوْءَاتِکُمْ ...»
2- المیزان، ج8، ص 86.
3- کافی، ج6، ص 438، باب التجمل و اظهار النعمه.
4- همان.
5-. مکارم الاخلاق ، ص 116
6- مکارم الاخلاق ، ص118
7- کافی، ج6، ص441، باب اللباس.
8-وسائل الشیعه، ج5، ص 27. کافی، ج3،ص 148.
9- وسائل الشیعه، ج5، ص27.بحار الانوار،ج 78،ص 311.
10- مکارم الاخلاق، ص104.سنن این ماجه،ج2،ص 1190.
11- کافی، ج6، ص446، باب الکنان.
12- سنن النبی، ص ۱۲۶.
